ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ ဖက္ဆစ္၀ါဒ

ဘာေတး လင့္တ္နာ | ေအာက္တိုဘာ ၃၀၊ ၂၀၀၇

အကယ္၍ ကားလ္မာ့က္စ္သာ မွန္ခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ သမိုင္းက ၀မ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္အျဖစ္ တပတ္ျပန္ေက်ာ့လာသည္ဟု ဆိုရ မည္ျဖစ္ၿပီး မွားယြင္းေနေသာအခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဤ၀မ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္အဆင့္တြင္သာ ပိတ္ဆို႔ ရပ္တန္႔ေနရျခင္း ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီ ရက္ပိုင္းမ်ားအတြင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆႏၵျပပြဲမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲမႈမ်ား သည္ အေရးနိမ့္ခဲ့ရေသာ ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈႀကီးႏွင့္ အလားတူ ျပန္ေျပာင္းအမွတ္ရဖြယ္ ျဖစ္သည္။ အခ်ိန္ရလာ သည္ႏွင့္ အမွ် လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားက လူထုကို ေကာင္းစြာ ရိုက်ဳိးလာေစရန္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ကမၻာႀကီး၏ မခံ မရပ္ႏိုင္ ေဒါသထြက္ရမႈမ်ားသည္လည္း ထိေရာက္မႈမရွိေသာ အဆံပလာ တုံ႔ျပန္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းသြားခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ဆံုး ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားသည့္ အေနအထားေရာက္ခဲ့ရသည္။

အေရွ႕ဥေရာပႏွင့္ ယခင္ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ “အေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးမ်ား” ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လူထုလႈပ္ရွားမႈကို ေအာင္ပြဲခံႏိုင္မည္ဟု တြက္ဆခဲ့ၾကၿပီး အစပိုင္း လူအမ်ား စိတ္တက္ႂကြေနဆဲကာလတြင္ အေနာက္တိုင္းသတင္းမီဒီယာမ်ားကလည္း “ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး”ဟု တင္စားေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကသည္။ အေၾကာင္းက ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားကို ရည္ၫႊန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး တခ်ိန္က အာရွေဒသအတြင္း ႂကြယ္၀
ခ်မ္းသာခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံကို ဆင္းရဲမြဲေတကပ္ဆိုက္ေစခဲ့ေသာ၊ လူအမ်ားက လိုလားလက္ခံမႈလည္း မရွိေတာ့ၿပီျဖစ္ေသာ စစ္ အစိုးရကို အၿပီးတိုင္ ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။

ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ စိတ္ ဓာတ္ေရးရာပိုင္းအရ လႊမ္းမိုးထားႏိုင္သည့္ အေရးပါေသာ ၾသဇာတိကၠမ၊ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာ မ်ားေၾကာင့္ ျပင္ပကမၻာသို႔ သတင္းမ်ား လွ်င္ျမန္စြာစီးဆင္းလာႏိုင္မႈ အေနအထားတို႔ ေပါင္းစပ္၍ လူအမ်ားတြင္ ဤကဲ့သို႔ အေကာင္းဘက္ေျပာင္းလဲ လာေတာ့မည့္ စိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ရျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္အစိုးရက လည္း ပိုမိုျပင္းထန္ေသာ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ခ်မွတ္လာခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုး ယခင္က ဖိအားေပးစကား အလွ်င္းေျပာၾကား ခဲ့ဖူးျခင္း မရွိသည့္ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (အာဆီယံ) တို႔ကပါ ျပင္းထန္ေသာစကားလံုးမ်ားျဖင့္ ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာခ်က္မ်ား ျပဳလာခဲ့ၾကရသည္။

သို႔ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕အမွန္တရားမွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေျခအေနႏွင့္ စာလွ်င္ သိသိသာသာ မည္သို႔မွ် ေျပာင္းလဲလာမႈ မရွိေသးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ယခင္ကထက္ပင္ ပိုမို၍ အားေကာင္းလာခဲ့သည္။ စစ္ အစိုးရအေနျဖင့္ ၾကံဳဆံုရင္ဆိုင္လာရမည့္ အသစ္ေသာ ျပည္တြင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ ဆန္႔က်င္ေ၀ဖန္မႈ မိုးႀကိဳးမုန္တိုင္းမ်ား အတြက္ ျပင္ဆင္ထားၿပီးသား အဆင္သင့္ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အဆက္ဆက္ေသာ စစ္အစိုးရမ်ား၏ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏိုင္မႈမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အတြင္း ထူးျခားအံ့ဖြယ္မ်ားအနက္ တခုျဖစ္ေနခဲ့ရသည္။ ဤပေဟဠိပုစၧာ အတြက္ အဓိကက်ေသာ အေျဖမွာ ရန္ကုန္ရွိ စစ္အစိုးရကို နားလည္ထားရမည့္ အခ်က္မွာ “သာမန္” စစ္အစိုးရမ်ဳိး မဟုတ္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ၎ကို ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ အျခားေသာ ေဒသတြင္းရွိႏိုင္ငံမ်ား၏ စစ္အစိုးရမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခ်ိန္မွစ၍ ၎က ႏိုင္ငံ၏ အစိုးရအာဏာကိုသာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္း မဟုတ္၊ စီးပြားေရးအာဏာကိုပါ ထိန္းခ်ဳပ္ထားခဲ့ပါသည္။

ေနာက္ပိုင္းတြင္ “ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒ” က်င့္သံုးမည္ဟု ဆိုခဲ့ပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပုဂၢလိကပိုင္ဆိုင္မႈ မ်ား အားလံုးကို ျပည္သူပိုင္သိမ္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္က ဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းတခ်ဳိ႕ထံ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ သည္။ အိႏၵိယႏွင့္ တရုတ္ႏြယ္ဖြား အမ်ားစုျဖစ္သည့္ ယခင္ကုန္သည္ႀကီးဓနရွင္မ်ားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ စြန္႔ခြာထြက္သြားခဲ့ ၾကရၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ပညာတတ္အမ်ားစုလည္း ထြက္ခြာခဲ့ၾကရသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းမႈ မတိုင္မီက အေရွ႕ ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအနက္ လူေနမႈအဆင့္အတန္း အျမင့္ဆံုးႏိုင္ငံတခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ပညာတတ္လူဦးေရအမ်ားစု ရွိခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ေတာ့ စစ္တပ္သည္သာ တိုင္းျပည္၏ထိပ္သီး လက္ေရြးစင္အုပ္စုျဖစ္ခဲ့သည္။

ျမန္မာစစ္တပ္၏ ယႏၲယားသည္လည္း ႏိုင္ငံႀကီးအတြင္း ႏိုင္ငံေလးေဆာက္ထားသည့္သဖြယ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ စစ္တပ္မွ တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ ၎တို႔၏ မိသားစု၀င္မ်ား၊ မွီခိုသူမ်ားမွာ အထူးအခြင့္အေရးခံမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး သာဓကအားျဖင့္ ထိုင္း ႏိုင္ငံႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံရွိ စစ္တပ္မ်ားထက္ အခြင့္အေရးပိုယူထားခဲ့ၾကသည္။ ၎အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေယဘုယ် အားျဖင့္ သေဘာထားကြဲလြဲတည္ရွိေနၾကသည့္ ဗဟုအယူအဆကို အနည္းႏွင့္အမ်ား ဆိုသလို လက္ခံက်င့္သံုးခဲ့ၾကၿပီး စစ္အာဏာရွင္မ်ား အုပ္စိုးထားေသာ အေမွာင္လႊမ္းသည့္ကာလမ်ားတြင္ပင္ အျခားအင္အားစုမ်ားက ရွင္သန္လႈပ္ရွားခြင့္ ရွိခဲ့ၾကသည္။

ေနာက္ဆံုးျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ၁၉၈၈ လူထုအံုႂကြမႈႀကီးအၿပီးတြင္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို တခန္းရပ္နိဂံုးခ်ဳပ္ခဲ့ရသည္။ အေၾကာင္းမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ၿဖိဳခြဲေခ်မႈန္းမႈကို ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ေနၾကေသာ ႏိုင္ငံ တကာ အသိုက္အ၀န္းကို အနည္းဆံုးေခၽြးသိပ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ျဖစ္သကဲ့သို႔ တဘက္တြင္လည္း လြတ္လပ္ေသာေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္တြင္ သူတို႔စစ္တပ္အတြက္ ပိုမိုအက်ဳိးအျမတ္ရွိႏိုင္သည္ကို သေဘာေပါက္ေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။ အနည္းဆံုး လူ ၃,၀၀၀ ေက်ာ္ အသက္ဆံုးခဲ့ရေသာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေသြးထြက္သံယုိေခ်မႈန္းမႈမ်ားအၿပီး အာဏာသိမ္း စစ္ အစိုးရက ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကိုခြင့္ျပဳေပးခဲ့ကာ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ အရင္းရွင္စနစ္ကို အစားထိုးခဲ့ျပန္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အႏွစ္သာရမွာ စစ္တပ္ကလႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားေသာ စီးပြားေရးစနစ္သာ ျဖစ္သည္။

စစ္တပ္က တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္၍ ျဖစ္ေစ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈ မရွိေသာ၊ စစ္တပ္ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရးသမားမ်ား က ခ်ဳပ္ကိုင္မထားေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားဟူ၍ အနည္းငယ္သာ ရွိသည္။ စစ္တပ္ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရးသမားမ်ား တြင္ အသက္ ၄၃-ႏွစ္အရြယ္ ဦးေတဇက တဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္ၿပီး စစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ၊ ၎၏မိသားစု ႏွင့္ နီးစပ္သူလည္း ျဖစ္သည္။ ဦးေတဇပိုင္ ထူးထရိတ္ဒင္းကုမၸဏီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ “ေနျပည္ေတာ္” ေဆာက္လုပ္ေရးကန္ထရိုက္ရသည့္ ကုမၸဏီႏွစ္ခုအနက္ တခုလည္း ျဖစ္သည္။ အျခားကုမၸဏီတခုမွာ ေအးရွေ၀ါအုပ္စုျဖစ္ ၿပီး ေလာ္စစ္ဟန္၏သားျဖစ္သူ စတီဗင္ေလာ ေခၚ ဦးထြန္းျမင့္ႏိုင္က ဦးေဆာင္ေနသည့္ ကုမၸဏီ ျဖစ္သည္။ ေလာ္စစ္ဟန္ မွာ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ အေမရိကန္အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားက ေရႊႀတိဂံေဒသအတြင္း ဘိန္းဘုရင္ ဟု သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခံခဲ့ရသူလည္း ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ စစ္တပ္မိသားစုမ်ားအတြက္ အထူးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ေဆးရံုမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ၎တို႔က သီးျခား ခြဲျခားထားေသာ၊ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ထားေသာ အိမ္ရာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ခြင့္ရွိၾကၿပီး ျပင္ပကုန္စံုဆိုင္မ်ားတြင္ မရႏိုင္သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း ၀ယ္ယူႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရး ရၾကသည္။ စစ္တပ္က ထုတ္ေပးထားသည့္ လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူက ရထား၊ ေလယာဥ္မ်ားတြင္ ထိုင္ခံု လြယ္လင့္တကူ ၀ယ္ယူရႏိုင္ၾကၿပီး ၎တို႔က စည္းကမ္းဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္လွ်င္လည္း ရဲမ်ားက အေရးမယူ၀ံ့ၾကပါ။ စစ္တပ္၏ အရံအင္အားဟု ဆိုၾကသည့္ လူထုေနာက္ခံအင္အားရေစ ရန္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္း(USDA) ကိုလည္း ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကျပန္သည္။ ဤအဖြဲ႔က ယခု အခါ အဖြဲ႔၀င္အင္အား ၂၁ သန္းရွိေနၿပီဟု ေႂကြးေၾကာ္ေနပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ အရပ္သား မ်ားကို မ၀င္မေနရ အတင္းအက်ပ္ ထည့္သြင္းထားမႈမ်ားေၾကာင့္သာ ေဖာင္းပြေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

၁၉၈၈ လူထုအံုႂကြမႈ ျဖစ္သည့္ တိုင္ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ ကဲ့သို႔ပင္ အေျခမခိုင္ သည့္ သဲရုပ္တု သဲရဲတိုက္ သဖြယ္သာ ျဖစ္ပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉ ႏွစ္ကာလက မဆလပါတီၿပိဳက်ခဲ့ သကဲ့သို႔ပင္ လူထု လႈပ္ရွားမႈ လိႈင္းထန္လာခ်ိန္၌ ၿပိဳလဲက်ဆင္းရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္တပ္တန္ခိုးထြားလာျခင္းက ၿဗိတိန္ထံမွ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး မၾကာ မတင္ကပင္ စလာခဲ့သည္။ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္သူပုန္မ်ားက ရန္ကုန္အစိုးရကို အံုႂကြဆန္႔က်င္ ခဲ့ၾကၿပီး ႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ေမာ္စီတုန္းဦးေဆာင္သည့္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ကို အေရးနိမ့္ထြက္ေျပးလာသည့္ ခ်န္ေကရွိတ္ တရုတ္အမ်ဳိးသား ကာကြယ္ေရးတပ္မ်ားက ေနရာယူထားခဲ့ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရးရစဥ္ကာလက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွာ အင္အား ၁၅,၀၀၀ ခန္႔ႏွင့္ ျပည္သူ႔စစ္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔အခ်ဳိ႕သာ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းစစ္ ေၾကာင့္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္အင္အားက တပ္သား ၄၀,၀၀၀ အထိ တိုးခ်ဲ႕လာခဲ့ၿပီး အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ ေသာ သေဘၤာသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းႏွင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္လည္း ေျခခ်ပတ္သက္ေနခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံႀကီးအတြင္း ႏိုင္ငံငယ္တည္ေနရာမွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္တခုလံုးကိုပါ စစ္တပ္က၀ါးၿမိဳခဲ့ေတာ့ သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္အင္အားက ၁၀၄,၂၀၀ အထိ ေရာက္လာခဲ့ၿပီ။ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္အင္အား ၁၄၀,၀၀၀ အထိ တိုးတက္လာခဲ့ၿပီး ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္ ၁၆၀,၀၀၀၊ ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံု ျဖစ္ပြားခ်ိန္တြင္ တပ္မေတာ္ၾကည္း အတြင္း၌ ၁၈၀,၀၀၀ ႏွင့္ အျခားတပ္ဖြဲ႔ ၃ ခုေပါင္းလွ်င္ ၂၀၀,၀၀၀ ခန္႔အထိ ရွိေနခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

ယခု အခ်ိန္တြင္ေတာ့ ၾကည္း-ေရ-ေလ စစ္တပ္အင္အားစုစုေပါင္းမွာ ၄၀၀,၀၀၀ ခန္႔အထိ တိုးတက္လာသည္ဟု ခန္႔မွန္းၾက ၿပီး ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ ေခတ္သစ္ သမိုင္းတေလွ်ာက္လံုးႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ အေကာင္းမြန္ဆံုး လက္နက္တပ္ဆင္ျဖည့္ဆီး ထားႏိုင္ေသာ ကာလလည္း ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ လက္နက္မ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ ၀ယ္ယူျဖည့္တင္းထားခဲ့ သည္။ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ စစ္တပ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕ ျဖည့္တင္းမႈမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္သူပုန္ အင္အားစု မ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီထားေသာ ကာလတြင္ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္တာကာလအတြင္း ပံုမွန္အားျဖင့္ တိုက္ပြဲမ်ား တၿခိမ္းၿခိမ္းႏွင့္ ဆူပူမတည္ၿငိမ္ျဖစ္ေနတတ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ တိုက္ပြဲဟူ၍ က်ဳိးၾကဲမွ်သာ ရွိေနခဲ့သည္။ ယခုတႀကိမ္တြင္ ပစ္မွတ္ထားေသာ ရန္သူမွာ ျပည္သူလူထုႀကီး တရပ္လံုးျဖစ္ေန ေတာ့သည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံက ပံ့ပိုးေပးေနမႈကလည္း စစ္တပ္က အာဏာျမဲေနႏိုင္ျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းတခု ျဖစ္ေနသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ ၏ လိုလားမႈက “တည္ၿငိမ္မႈ” ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ အေျပာင္းအလဲကို မလိုလားပါ။ ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလက အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္တို႔ ဦးေဆာင္၍ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ ျမန္မာ့အေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္ရန္ တင္သြင္းခဲ့ရာတြင္ အဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံအမ်ားက ေထာက္ခံခဲ့ၾကေသာ္လည္း တရုတ္ႏိုင္ငံက ရုရွားႏွင့္အတူ ဗီတိုအာဏာသံုးကာ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေဒသဆိုင္ရာလံုျခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္ဟု သူတို႔ မယူဆေၾကာင္း တရုတ္ႏိုင္ငံက ခုခံေျပာဆို ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အစိုးရဖိႏွိပ္ေနမႈမ်ားအတြက္ ေဆြးေႏြးရန္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရန္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီသည္ ေနရာမွန္ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ဆိုခဲ့ပါသည္။ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပမည့္ ေဘဂ်င္းအိုလံပစ္ကို
၀ိုင္း၀န္းသပိတ္ေမွာက္ပါရန္ ေတာင္းဆိုေနသည့္ၾကားမွပင္ တရုတ္ႏိုင္ငံက ေျပာင္းလဲလာ၍ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ျပစ္တင္
ေ၀ဖန္ရန္ အလားအလာ မေတြ႔ရေသးပါ။ ရန္ကုန္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ရက္စက္စြာေခ်မႈန္းမႈမ်ားအတြင္း ျမင္ေတြ႔ခဲ့ၾကရ ေသာ ဓာတ္ပံုမ်ားအရ ျမန္မာစစ္သားမ်ားက တရုတ္ႏိုင္ငံလုပ္ တီ-၅၆ (T-56) ေမာင္းျပန္ေသနတ္မ်ားျဖင့္ ကိုင္စြဲေခ်မႈန္းခဲ့ ၾကသည့္ အေပၚတြင္လည္း တုံ႔ျပန္ေျပာဆိုမႈ မျပဳခဲ့ပါ။

ဤမၿငိမ္မသက္မႈမ်ားကို ၿဖိဳခြဲရာတြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံက ပါ၀င္ကူညီေပးမႈ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ျငင္းခ်က္ ထုတ္ႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွစတင္၍ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ေခတ္မီေရးအစီအစဥ္မ်ားက စစ္တပ္အတြင္း တပ္မေတာ္သားမ်ား သစၥာရွိမႈကို ခိုင္မာေစၿပီး ဤအေရးပါေသာ အခ်က္ေၾကာင့္ လက္ရွိ စစ္အစိုးရတည္ျမဲေနရသည္ကို ျငင္းမရႏိုင္ပါ။ စစ္တပ္က ညီၫြတ္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး အေျပာင္းအလဲျဖစ္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထား၍ မရႏိုင္သကဲ့သို႔ စစ္တပ္ အတြင္း အကြဲအျပဲရွိေနသည္ဟု ယံုၾကည္ရေလာက္ေသာ သတင္းမ်ားကိုလည္း ထူးထူးျခားျခား မၾကားၾကရပါ။ အာဏာ အလြဲသံုးစား လုပ္ေနမႈ၊ ခံစားေနၾကရေသာ အထူးအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ႀကိဳက္သလို ႏွိပ္စက္ခြင့္ရေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ႏိုင္ငံကို ပိုမိုဖြင့္ေပးျခင္း၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေစျခင္းျဖင့္ စစ္တပ္အတြက္ အက်ဳိးမ်ားေစမည္ မဟုတ္ပါ။ ဆံုးရႈံးနစ္နာဖြယ္ သာ ျဖစ္သည္ဟု စစ္တပ္က ျမင္ၾကပါလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံျခားတြင္ အေျခစိုက္ထားၾကေသာ အတိုက္အခံအဖြဲ႔မ်ားက “ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး”၊ “အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး” ဟူေသာ စကားလံုးမ်ားကို ေျပာဆိုရန္ ႏွစ္သက္ၾကပါလိမ့္မည္။ သို႔ ေသာ္လည္း လူၾကားေကာင္းရံု စကားလံုးမ်ားသာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ေတြ႔အေျခအေနႏွင့္ မကိုက္ညီလွပါ။ အေၾကာင္းမွာ စစ္တပ္က ၎ကိုယ္တိုင္မွလြဲ၍ အျခားမည္သူႏွင့္မွ် စကားေျပာမည္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အေနာက္တိုင္းသံတမန္တဦးက တခ်ိန္က မိမိကို ေျပာင္ပင္ ဖြင့္ေျပာခဲ့ဖူးပါသည္။ “သူတို႔ေၾကာက္ေန တာကေတာ့၊ တကယ္လို႔ သူတို႔သာ အတူတူတြဲမေနၾကဘူးဆိုရင္ တကြဲစီ ႀကိဳးေပးခံရမွာကို ေၾကာက္ေနတာပဲ” ယခုလည္း စစ္အစိုးရက ၎၏က်မ္းရိုးစာသားမ်ားကို ျပန္လွန္ဖတ္ေနၾကျပန္ၿပီ ျဖစ္သည္။ “အဖ်က္အေမွာက္မ်ား” “ျပည္တြင္းျပည္ပ အဖ်က္သမားမ်ား”ကို စြပ္စြဲ အျပစ္ပံုခ်ေနၾကျပန္သည္။ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔က သာသနာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ သူရျမင့္ေမာင္က ေျပာေသာ မိန္႔ခြန္းတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ (လြန္ခဲ့ေသာ ၁၈-ႏွစ္ကာလကပင္ ၿပိဳ ကြဲခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္) ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ လက္က်န္မ်ား၊ ႏိုင္ငံျခား သတင္းဌာနမ်ား စသည့္ “ႏိုင္ငံေရးအစြန္းေရာက္” အင္အားစုမ်ားက သံဃာမ်ားႏွင့္ အျခားသူမ်ား ဆႏၵျပေစရန္ ေသြးထိုးခဲ့ၾကသည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့ပါ သည္။ ထို႔အျပင္ သူက ဤ အေျခအေနကို “ျငင္သာစြာ” ႏွင့္ “သတိႀကီးစြာျဖင့္” ထိန္းသိမ္းကိုင္တြယ္ေနေၾကာင္းလည္း ေျပာခဲ့ပါေသးသည္။

ယခုအခါ ၁၉၈၈ လူထုအံုႂကြမႈ အၿပီး၌ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(အန္အယ္လ္ဒီ) ကိုလည္း ခ်ိနဲ႔ေအာင္ ႏွိပ္ကြပ္ ထားႏိုင္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ၎၏ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ လူထုေထာက္ခံမႈရွိေသာ္လည္း အိမ္အက်ယ္ ခ်ဳပ္ ခ်ခံ ထားရသည္။ အန္အယ္လ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းတခုလံုး မဟုတ္လွ်င္ေသာ္မွ မူလပါတီစတင္ တည္ေထာင္ခဲ့သူတို႔ မွာ ေသသူ ေသ၊ ေထာင္က်သူက်ျဖင့္ ျပန္႔က်ဲေနၿပီျဖစ္ၿပီး တခ်ဳိ႕မွာလည္း ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ခဲ့ၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ အန္အယ္လ္ဒီပါတီ၏ လူငယ္အဖြဲ႔၀င္အမ်ားစုမွာလည္း ေထာင္ခ်ခံရ၊ က်ဳိးႏြံေအာင္ႏွိပ္ကြပ္ခံရ၊ ျပည္ပ ထြက္ေျပး ၾကရျဖင့္ ရွိေနခဲ့သည္။ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီျဖစ္သည့္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ လူႀကီးတခ်ဳိ႕သာ က်န္ရွိေနေတာ့သည္။ ၎တို႔အားလံုး မွာလည္း ပါတီကို ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ စည္းရံုးေရးအင္အားႏွင့္ လူထုေထာက္ခံမႈ မရွိၾက။ ၎၏ တည္ရွိေနမႈက စစ္တပ္အတြက္ ပို၍ အက်ဳိးျဖစ္ေနေစေတာ့သည္။ ျပင္ပ ကမၻာက ေမွ်ာ္ၾကည့္ပါက အန္အယ္လ္ဒီသည္ စစ္တပ္မဟုတ္လွ်င္ အစားထိုးႏိုင္ဖြယ္ အင္အားစုတခုအျဖစ္ မျမင္ၾကေတာ့ပါ။

ျပင္ပအင္အားစုမ်ားကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအေပၚ ထူးထူးျခားျခား ၾသဇာမေညာင္းလွပါ။ အေနာက္ကမၻာက ပိတ္ဆို႔ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူမႈမ်ားကလည္း အနည္းငယ္သာ အာနိသင္ သက္ေရာက္မႈရွိပါသည္။ တရုတ္၊ အိႏၵိယႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္း ေအဆီယံႏိုင္ငံမ်ားက ဆက္လက္ကုန္သြယ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေနၾကပါသည္။ ဤအေန အထား တြင္ ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေဖာသီႂကြယ္၀သည့္ သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ားကို အသံုးခ်ရင္း၊ ၎၏ မဟာဗ်ဴဟာက်သည့္ ပထ၀ီအေနအထားကို အသံုးခ်ကစားရင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္ေနႏိုင္ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
ႂကြယ္၀ေသာ အရင္းအျမစ္မ်ားကို တရုတ္ႏိုင္ငံက ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံု မတိုင္မီကပင္ မ်က္စိက်ေနခဲ့ၾကပါသည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဆက္သြယ္ေရး ဒု ၀န္ႀကီးေဟာင္း ပန္က်ီ (Pan Qi) က ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေဘဂ်င္းရီဗ်ဴး၌ “အေနာက္ေတာင္ဘက္ကို တံခါးဖြင့္ျခင္း၊ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္တဦး၏အျမင္” ဟူေသာ ေဆာင္းပါး တေစာင္ ေရးသားခဲ့ရာ၌ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ကုန္းတြင္းပိတ္ျပည္နယ္မ်ားျဖစ္ေသာ ယူနန္ႏွင့္ စီခၽြမ္ျပည္နယ္မ်ားကို တိုးတက္ လာေစရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုျဖတ္၍ အိႏၵိယသမုဒၵရာသို႔ လမ္းေၾကာင္းရွာႏိုင္မည့္ အလားအလာကို ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေျမာက္ပိုင္း ရထားလမ္းဆံုး ျမစ္ႀကီးနားႏွင့္ လားရိႈးမွ ရထားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းမွ ေသာ္လည္းေကာင္း တရုတ္ကုန္ပစၥည္းမ်ားတင္ပို႔ႏိုင္သည့္ အေျခအေနကို ေဖာ္ျပေရးသားထားခဲ့ပါသည္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းကာလတြင္ တရုတ္ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ညံ့ဖ်င္းလွေသာ ကားလမ္းႏွင့္ ရထားလမ္း မ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္အတြက္ အေျခခံအေဆာက္အဦ စီမံခ်က္ အမ်ားအျပားကို ကူညီခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုႏွစ္အတြင္းမွာပင္ တရုတ္ စစ္ေရးအၾကံေပးမ်ားလည္း ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကပါသည္။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားကာလက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ေလ့က်င့္ေရး အတြက္ ၾသစေတးလ်အၾကံေပးမ်ား ေရာက္လာခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္း ပထမဦးဆံုး ႏိုင္ငံရပ္ျခား စစ္အၾကံေပးမ်ား ျပန္လည္ အေျခခ် ေရာက္ရွိလာၾကျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ တရုတ္လက္နက္တန္ဖိုး ပမာဏ စုစုေပါင္းကို မသိရွိၾကရပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းရပ္ကြက္မ်ား အဆိုအရ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁. ၄ ဘီလီယံမွ် ရွိမည္ ဟု ခန္႔မွန္းၾကပါသည္။

ျမန္မာႏွင့္ တရုတ္အာဏာပိုင္မ်ား နီးကပ္ဆက္ဆံလာမႈအေပၚ အိႏၵိယႏိုင္ငံကလည္း အစိုးရိမ္ပိုလာပါသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ႀကီးထြားလာေနေသာ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ရန္အတြက္ ကနဦးတြင္ အိႏၵိယက ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အနီးကပ္ကာလ အနာဂတ္တြင္ အာဏာရလမ္းမျမင္သည့္ အေျခအေနကို သေဘာေပါက္လာၾကသည့္အခါ အိႏၵိယကလည္း စစ္အစိုးရဘက္ ယိုင္လာပါေတာ့သည္။ နယူးေဒလီ အစိုးရ၏ လိုလား ခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တရုတ္ၾသဇာမွ ကင္းေ၀းေစေရးမွ်သာ မဟုတ္ပါ။ ႀကီးထြားတိုးတက္လာေနေသာ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးစနစ္ကို ေလာင္စာေကၽြးရန္ လိုေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေပါႂကြယ္၀လွေသာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔မ်ားကိုလည္း ရယူ တင္သြင္း လိုေနၾကပါသည္။

မၾကာေသးမီကာလ အေရးအခင္းမ်ားတြင္လည္း တရုတ္ႏိုင္ငံက ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ စည္းေႏွာင္သက္၀င္မႈ ရွိေသာ ျမန္မာ့အေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား မခ်ႏိုင္ေစရန္ တားဆီးပိတ္ပင္ေနသကဲ့သို႔ စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယ အစိုးရ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူကလည္း အႏွစ္အသားမပါေသာ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္မ်ားသာ ျပဳေနခဲ့ပါသည္။ “အိႏၵိယ အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနကို စိုးရိမ္ပူပန္ေနေၾကာင္းႏွင့္ အနီးကပ္ေလ့လာေနေၾကာင္း၊ အင္အားစုအသီးသီးက ျပႆနာကို ၿငိမ္းေအးစြာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါေၾကာင္း၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အစီအစဥ္မ်ားတြင္ အင္အားစုအားလံုး ပါ၀င္ႏိုင္ေစရန္၊ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အစဥ္သျဖင့္ ယံုၾကည္ထားပါေၾကာင္း” မွ်သာ ဆိုခဲ့ပါသည္။

ဤအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက အာဏာေျခကုတ္ျမဲေနႏိုင္ၾကၿပီး အေနာက္ကမၻာ၏ ျပစ္တင္ရႈံ႕ခ်မႈမ်ား ကိုလည္း အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ဖြယ္ မရွိလွပါ။ သို႔ေသာ္လည္း သူတို႔အတြက္ လံုး၀အေျခခိုင္ လံုျခံဳလွၿပီဟုေတာ့ မဆိုႏိုင္ပါ။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားက သူတို႔ကို အလြန္အမင္း မလိုလားေၾကာင္း သိထားၾကၿပီး လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္အတြင္း တြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားက အသစ္တဖန္ျပန္၍ ပံုေပၚအားေကာင္းလာခဲ့ပါသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈတြင္ ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံုမွ ထြက္ေပၚ လာသည့္ ၀ါရင့္လႈပ္ရွားသူမ်ားလည္း ျပန္ပါလာခဲ့ၿပီး ၎တို႔အနက္ အထင္ရွားဆံုးမွာ မင္းကိုႏိုင္ျဖစ္ပါသည္။ စစ္ အစိုးရက ၎ကို ၁၉၈၉ ခု မတ္လတြင္ဖမ္းဆီး၍ တကိုယ္တည္း ၁၆ ႏွစ္ နီးပါးထိန္းသိမ္းထားခဲ့ၿပီးမွ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ လတြင္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကာလက မင္းကိုႏိုင္မွာ အသက္ ၂၆ ႏွစ္အရြယ္ သတၱေဗဒ ေက်ာင္းသား တဦးသာ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေထာင္ေသာင္းခ်ီေသာ လူထုကို မိန္႔ခြန္းေျပာလႈံ႔ေဆာ္ဦးေဆာင္ႏိုင္ပါသည္။ သူ ေထာင္မွ လြတ္လာသည့္ အခါ အသက္ ၄၂ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္ၿပီး ေထာင္တြင္းဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ားက သူ၏မ်က္ႏွာႏွင့္ ခႏၶာတြင္ အထင္းသား က်န္ခဲ့ပါ သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ သူ႔ကိုျမင္ရသည္မွာ ရုပ္ရင့္ေရာ္သြားခဲ့ၿပီး အိုမင္းသြားပံု ေပါက္ေနပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူ၏ တိုက္ပြဲ၀င္စိတ္ဓာတ္ကိုမူ စစ္အစိုးရက မၿဖိဳခြင္းႏိုင္ခဲ့ပါ။ “ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ မတရားမႈေတြကို ျငင္းဆန္လိုက္ဖို႔၊ အမွန္တရားကို အမွန္အတိုင္းေျပာဖို႔ သတၱိရွိရပါလိမ့္မယ္”ဟု၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္း အသစ္ ျပန္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည့္ “၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား အင္အားစု” ၏ အစည္းအေ၀းတခုတြင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္က ေျပာခဲ့သည္။

အစိုးရက ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္းမ်ား ျမႇင့္တင္လိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ မူလကတည္းက လူေနမႈစရိတ္ႀကီးျမင့္၍ ဆင္းရဲ ၾကပ္ တည္းေနေသာ လူထုအတြက္ ပို၍ ဆိုးရြားစြာ ဆင္းရဲေစခဲ့သည္။ ၎ေနာက္ပိုင္း မၾကာမီ ၾသဂုတ္လတြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ လူထုဆႏၵျပပြဲမ်ားအတြက္စည္းရံုးလႈပ္ရွားၾကရာတြင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ႏွင့္အဖြဲ႔က အေရးပါေသာအခန္းက႑ကပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၎အဖြဲ႔၏ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအားလံုး ခ်က္ခ်င္းဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး လႈပ္ရွားမႈအတြက္ဦးတည္ခ်က္ေပ်ာက္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ ရဟန္းေတာ္မ်ားက လမ္းေပၚဆႏၵျပပြဲမ်ားအတြက္ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားလာခဲ့ၾကၿပီး လူထုပါ၀င္ လာေစသည့္လႈပ္ရွားမႈႀကီးအျဖစ္ ေပၚေပါက္လာေစခဲ့သည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားက ႏိုင္ငံေရးအာဏာမေမွ်ာ္ကိုးဘဲ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားလာၾကေသာေၾကာင့္လည္း စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ အသာစီးဘက္က ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံုႏွင့္မတူညီေသာအခ်က္မွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လႈပ္ရွားမႈႀကီးမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္အမ်ားအျပား ေပၚထြန္းလာခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခုလႈပ္ရွားမႈမွာ ေခါင္းေဆာင္မဲ့၊ ပဲ့ထိန္းမဲ့ ျဖစ္ေပၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

မည္သို႔ဆိုေစ ခါးသီးဖြယ္ လက္ခံရမည့္ အမွန္တရားမွာ စစ္တပ္အတြင္း ညီၫြတ္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး၊ လူထုကို ေသနတ္ျဖင့္ပစ္ခတ္ ေခ်မႈန္းရန္ စိတ္လိုလက္ရ ေဆာင္ရြက္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရန္ အေၾကာင္းမရွိျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရန္ လုိအပ္သည္ဟု သေဘာေပါက္ သိျမင္သည့္ ေနာက္မ်ဳိးဆက္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာေရးဆိုသည္မွာလည္း ေမွ်ာ္လင့္ရံုသက္သက္မွ်သာ ျဖစ္ ေနေသးသည္။ ဤသို႔ ေတာင္ပံအမိုးေအာက္မွ ေဖာက္ထြက္လာမည့္ “မ်ဳိးဆက္ ေသြးသစ္” စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို မျမင္ၾကရသကဲ့သို႔ စစ္တပ္အတြင္း သိသာေသာ အက္ေၾကာင္းမ်ားကိုလည္း မျမင္ၾကရေသးပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အေျပာင္း အလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့လွ်င္ေသာ္မွ ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ဆႏၵျပပြဲမ်ားထက္စာလွ်င္ စစ္ေခါင္း ေဆာင္ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္လာဖြယ္ ရွိပါေတာ့သည္။ အမ်ားဆံုးစြမ္းႏိုင္မည္မွာ တခ်ဳိ႕ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လက္ရွိစစ္အစိုးရကို ဆက္လက္ေထာက္ခံေနျခင္းျဖင့္ သူတို႔အတြက္ အနာဂတ္မရွိႏိုင္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ သိျမင္မွ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဤအေနအထားျဖစ္လာေစရန္အတြက္ အခ်ိန္ကသာ စကားေျပာ လိမ့္မည္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ [Top]

Far Eastern Economic Review မဂၢဇင္းတြင္ Bertil Lintner ေရးသားသည့္ The Burmese Way to Fascism ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။

ဘာေတး လင့္တ္နာသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အႀကီးတန္းသတင္းစာဆရာတဦးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာအုပ္မ်ား ေရးသားခဲ့ပါသည္။

ဧရာ၀တီအင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွကူးယူေဖၚျပသည္။